Artrose bij katten herkennen: 6 vroege waarschuwingssignalen
Artrose bij katten is een sluipende aandoening die vaak pas wordt opgemerkt wanneer de pijn al behoorlijk aanwezig is. Net als bij oudere mensen, krijgen ook geriatrische katten te maken met gewrichtsproblemen die hun dagelijkse leven beïnvloeden. Het herkennen van de vroege signalen is belangrijk om je kat tijdig te kunnen helpen en verdere achteruitgang te voorkomen. In dit artikel bespreken we zes waarschuwingssignalen die kunnen wijzen op artrose, zodat je weet waar je op moet letten bij je oude kat zorg.
`1. Minder springen en klimmen dan normaal
Dit is vaak het eerste signaal dat katteneigenaren opmerken. Je kat die vroeger moeiteloos op de vensterbank, het aanrecht of de bovenkant van de kast sprong, doet dit plotseling minder of helemaal niet meer. Katten zijn van nature uitstekende springers, dus wanneer ze deze natuurlijke beweging vermijden, is er meestal iets aan de hand.
Artrose maakt springen pijnlijk omdat het veel druk zet op de gewrichten. Je kat kan nog wel proberen te springen, maar doet dit veel voorzichtiger of zoekt alternatieve routes. Misschien zie je dat je kat eerst op een stoel springt voordat hij naar het aanrecht gaat, of dat hij helemaal stopt met het gebruik van zijn favoriete hoge slaapplekje.
Let ook op of je kat moeite heeft met het uit de kattenbak stappen. Een hoge rand die vroeger geen probleem was, kan nu een hindernis worden. Dit gedrag verandert meestal geleidelijk, waardoor het soms pas opvalt wanneer je er bewust op let.
2. Stijfheid na rusten of slapen
Net zoals mensen met artrose ’s ochtends stijf kunnen zijn, ervaren katten dit ook na periodes van rust. Je zult merken dat je kat langzamer opstaat na een dutje en de eerste stappen voorzichtig zet. Deze ouderdomsklachten katten zijn heel karakteristiek voor gewrichtsproblemen.
Een gezonde kat staat normaal gesproken soepel op en beweegt direct vlot. Bij artrose zie je dat je kat even tijd nodig heeft om “op gang te komen”. Hij kan een paar seconden blijven zitten na het opstaan, of de eerste meters wat stijf lopen voordat de beweging soepeler wordt.
Dit verschijnsel is meestal het duidelijkst zichtbaar na lange rustperiodes, zoals ’s ochtends vroeg of na een middagslaapje van enkele uren. Wanneer je kat eenmaal in beweging is, kan de stijfheid afnemen, maar dit betekent niet dat de pijn weg is.
3. Veranderingen in toiletgedrag en hygiëne
Artrose beïnvloedt het vermogen van je kat om normale dagelijkse activiteiten uit te voeren. Het gebruik van de kattenbak vereist bukken, hurken en soms klimmen, allemaal bewegingen die pijnlijk kunnen zijn bij gewrichtsproblemen. Je kunt merken dat je kat naast de bak plast of poept, vooral als de rand hoog is.
Ook de persoonlijke hygiëne kan achteruitgaan. Katten zijn van nature zeer schoon, maar artrose katten behandeling is vaak nodig omdat ze moeite krijgen met het wassen van moeilijk bereikbare plekken. Je zult misschien zien dat de vacht van je kat minder glanzend wordt of dat bepaalde delen, zoals de rug of de achterpoten, minder goed verzorgd zijn.
Het poetsen van de poten na toiletbezoek kan ook problematisch worden. Dit kan leiden tot een minder frisse geur rond je kat, wat heel ongewoon is voor deze normaal zo zindelijke dieren. Let ook op of je kat minder vaak of minder grondig zijn gezicht wast.
4. Minder actief spelen en bewegen
Een van de meest opvallende veranderingen is de afname in speelsheid en algemene activiteit. Je kat toont mogelijk minder interesse in zijn favoriete speelgoed, speelt korter, of stopt helemaal met spelen. Dit is niet alleen een kwestie van ouder worden, maar vaak een direct gevolg van pijn in de gewrichten.
Katten met artrose gaan meer tijd doorbrengen met rusten en slapen. Ze kiezen vaak voor gemakkelijk bereikbare, zachte plekken in plaats van hun gebruikelijke favoriete hooggelegen slaapplekjes. Je zult merken dat je kat minder rondloopt door het huis en minder nieuwsgierig is naar wat er gebeurt.
Ook het jachtgedrag kan veranderen. Katten die vroeger graag achter speelmuizen aanrenden of insecten vingen, tonen mogelijk geen interesse meer in deze activiteiten. Ze kunnen nog wel kijken naar bewegende objecten, maar de fysieke reactie blijft uit.
5. Gedragsveranderingen en prikkelbaarheid
Chronische pijn heeft een grote impact op het gedrag van je kat. Je kunt merken dat je normaal gesproken sociale kat zich meer terugtrekt en minder contact zoekt met het gezin. Hij kan zich vaker verstoppen op rustige plekjes waar hij niet gestoord wordt.
Prikkelbaarheid is ook een veelvoorkomend signaal. Je kat kan geïrriteerd reageren wanneer je hem aait op plekken die normaal gesproken fijn waren, vooral rond de gewrichten. Sommige katten kunnen zelfs uitvallen of blazen wanneer ze worden aangeraakt op pijnlijke plekken, terwijl ze dit vroeger nooit deden.
Veranderingen in eetgedrag kunnen ook optreden. Sommige katten eten minder door de algemene malaise die chronische pijn veroorzaakt. Anderen kunnen juist meer gaan eten uit verveling omdat ze minder actief zijn. Let ook op veranderingen in het slaappatroon, je kat kan onrustiger slapen door de pijn.
6. Veranderde loop- en zithouding
Subtiele veranderingen in de manier waarop je kat beweegt kunnen belangrijke aanwijzingen geven. Je kunt zien dat je kat voorzichtiger loopt, bepaalde bewegingen vermijdt, of een andere houding aanneemt wanneer hij zit of ligt. Deze veranderingen zijn vaak heel geleidelijk en daarom moeilijk op te merken.
Een kat met artrose kan bijvoorbeeld minder soepel draaien, moeite hebben met het uitrekken van zijn rug, of een voorkeur ontwikkelen voor bepaalde zitposities die minder druk op de pijnlijke gewrichten zetten. Je zult misschien zien dat je kat minder vaak in de typische kattenhouding gaat zitten (met de poten netjes onder het lichaam) en vaker languit gaat liggen.
Ook het lopen kan veranderen. Sommige katten gaan stijver lopen of tonen een subtiele mank loop. Dit is niet altijd duidelijk zichtbaar, maar je kunt het opmerken als een algemene verandering in de soepelheid van beweging. Let ook op of je kat bepaalde bewegingen, zoals het strekken na het opstaan, minder vaak doet.
Wat kun je doen als je artrose vermoedt?
Wanneer je een of meer van deze signalen herkent bij je kat, is het verstandig om actie te ondernemen. Het belangrijkste is om niet te wachten tot de symptomen erger worden. Vroege interventie kan het verschil maken in de kwaliteit van leven van je kat.
Maak een afspraak maken met je dierenarts voor een grondige controle. Vertel precies welke veranderingen je hebt opgemerkt en wanneer deze begonnen zijn. Je dierenarts kan een lichamelijk onderzoek doen en eventueel röntgenfoto’s maken om de diagnose te bevestigen.
In de tussentijd kun je je kat helpen door zijn omgeving aan te passen. Zorg voor gemakkelijk bereikbare slaapplekken, gebruik een kattenbak met lage randen, en plaats voer- en waterbakken op een hoogte die gemakkelijk bereikbaar is. Zachte, warme slaapplekjes kunnen ook help bieden bij stijve gewrichten.
Houd je kat op een gezond gewicht, want overgewicht zet extra druk op de gewrichten. Stimuleer voorzichtige beweging door zacht spel, maar forceer niets. Sommige katten hebben baat bij zachte massage rond de gewrichten, maar doe dit alleen als je kat dit prettig vindt.
Artrose bij katten is een progressieve aandoening, maar met de juiste zorg en behandeling kun je je kat nog jaren van comfort en kwaliteit van leven bieden. Bij Dierenkliniek De Bilt helpen we je graag om de beste aanpak voor jouw kat te bepalen. Twijfel je over de symptomen die je ziet? Contact ons gerust voor advies op 030-2205588.