Geriatrische katten verzorging: wat elke eigenaar moet weten
Je kat wordt ouder en je merkt dat ze minder actief is, misschien wat stijver loopt of andere veranderingen vertoont. Geriatrische katten verzorging begint met het herkennen van deze signalen en het aanpassen van je zorg. Katten worden vanaf ongeveer 7 jaar beschouwd als senior, maar elke kat veroudert anders. Goede oude kat zorg omvat regelmatige controles bij de dierenarts, aangepaste voeding, een comfortabele leefomgeving en het leren herkennen van pijn of ongemak. Met de juiste aanpak help je je bejaarde kat om zo lang mogelijk gezond en gelukkig te blijven.
Wanneer is je kat officieel senior?
De meeste katten worden vanaf hun zevende levensjaar beschouwd als senior. Vanaf 11 jaar spreken we van geriatrische katten. Dit zijn echter richtlijnen, want elke kat veroudert in zijn eigen tempo.
Fysieke veranderingen die wijzen op het ouder worden zijn onder andere:
- Minder soepele bewegingen en stijfheid, vooral na het slapen
- Gewichtstoename of juist gewichtsverlies
- Veranderingen in de vacht, zoals doffer haar of minder zelfverzorging
- Verminderde activiteit en meer slapen
- Veranderingen in eetpatroon of drinkgedrag
Gedragsveranderingen kunnen ook signalen zijn. Je kat zoekt misschien meer warmte op, wordt minder sociaal of juist aanhankelijker. Sommige katten worden ’s nachts onrustiger of gaan anders vocaliseren.
Waarom verouderen sommige katten sneller? Genetica speelt een rol, maar ook levensstijl, voeding en medische geschiedenis. Katten die altijd binnen hebben geleefd, leven gemiddeld langer dan buitenkatten. Goede preventieve zorg vanaf jonge leeftijd kan het verouderingsproces vertragen.
Veelvoorkomende gezondheidsproblemen bij oude katten
Naarmate katten ouder worden, neemt de kans op bepaalde aandoeningen toe. Ouderdomsklachten katten kunnen variëren, maar enkele komen heel vaak voor.
Nierziekte is een van de meest voorkomende problemen bij senior katten. Vroege signalen zijn meer drinken en plassen, gewichtsverlies en verminderde eetlust. Regelmatige bloedcontroles kunnen nierziekte vroeg opsporen.
Artritis of gewrichtsproblemen komen ook vaak voor. Artrose katten behandeling begint met het herkennen van de signalen: minder springen, stijfheid, of vermijden van bepaalde bewegingen. Je kat zal waarschijnlijk niet hinken zoals honden dat doen.
| Aandoening | Vroege signalen | Wat te doen |
|---|---|---|
| Nierziekte | Meer drinken/plassen, gewichtsverlies | Bloedonderzoek, dieetaanpassing |
| Artritis | Minder springen, stijfheid | Pijnmanagement, comfort verbeteren |
| Diabetes | Veel drinken, eten maar afvallen | Bloedsuiker controle, insuline |
| Hartziekten | Sneller moe, ademhalingsproblemen | Hartonderzoek, medicatie |
Diabetes komt steeds vaker voor, vooral bij katten met overgewicht. Signalen zijn veel drinken en plassen, veel eten maar toch afvallen.
Hartziekten kunnen zich uiten in sneller moe worden, ademhalingsproblemen of een verminderde activiteit. Cognitieve achteruitgang, vergelijkbaar met dementie bij mensen, kan leiden tot desoriëntatie, veranderd slaappatroon of excessief vocaliseren.
Voeding aanpassen voor je bejaarde kat
De voedingsbehoeften van je kat veranderen naarmate ze ouder wordt. Senior katten hebben vaak andere behoeften dan jonge, actieve katten.
Eiwitbehoefte blijft belangrijk, maar de kwaliteit wordt nog belangrijker. Oudere katten hebben hoogwaardig, goed verteerbaar eiwit nodig om spiermassa te behouden. Verminder de hoeveelheid als je kat minder actief is om overgewicht te voorkomen.
Gewichtsmanagement is cruciaal. Overgewicht belast de gewrichten extra en kan diabetes veroorzaken. Ondergewicht kan wijzen op onderliggende ziekten. Weeg je kat regelmatig en bespreek gewichtsveranderingen met je dierenarts.
Supplementen kunnen nuttig zijn:
- Omega-3 vetzuren voor gewrichten en vacht
- Glucosamine voor gewrichtsgezondheid
- Antioxidanten voor de algemene gezondheid
Tips voor katten met verminderde eetlust:
- Warm het voer licht op voor meer geur
- Bied kleinere, frequentere maaltijden aan
- Zorg voor gemakkelijk toegankelijke voerbakken
- Overweeg nat voer voor extra vocht
Hoe vaak moet je met je senior kat naar de dierenarts?
Preventieve zorg wordt nog belangrijker naarmate je kat ouder wordt. Voor katten vanaf 7 jaar adviseren we tweemaal per jaar een controle, in plaats van de jaarlijkse controle voor jongere katten.
Tijdens deze controles kijken we naar de algehele conditie, voedingstoestand, ogen, oren, gebit en vacht. We kunnen hierdoor eventuele problemen vroegtijdig opsporen, wat verschil kan maken in de behandeling.
Belangrijke gezondheidscontroles voor senior katten:
- Bloedonderzoek voor nier- en leverfunctie
- Bloeddrukmetingen
- Gewichtscontrole
- Tandheelkundige controle
- Hartonderzoek
Jaarlijks bloedonderzoek helpt bij het vroeg opsporen van nierziekte, diabetes en andere aandoeningen. Veel ziekten ontwikkelen zich geleidelijk en zijn in een vroeg stadium beter te behandelen.
Signalen die een spoedbezoek vereisen:
- Plotseling niet meer eten of drinken
- Ademhalingsproblemen
- Plotselinge gedragsveranderingen
- Braken of diarree die langer dan een dag aanhoudt
- Moeite met plassen
Je huis kattenproof maken voor een oude kat
Naarmate je kat ouder wordt, heeft ze baat bij enkele praktische aanpassingen in huis. Deze veranderingen maken het leven comfortabeler en veiliger.
Lagere kattenbakken zijn essentieel. Oudere katten met artritis hebben moeite met het stappen over hoge randen. Kies bakken met lage instap of zaag een opening in een bestaande bak.
Zachte slaapplekken worden nog belangrijker. Orthopedische kattenbedden of extra kussens helpen bij gewrichtspijn. Plaats deze op gemakkelijk bereikbare plekken, niet alleen op hoge kasten.
Verwarming zoeken oudere katten vaker op. Zorg voor warme plekjes, maar let op met verwarmingselementen. Een zacht dekentje op een zonnige plek werkt vaak prima.
Toegankelijke voer- en waterplekken maken het eten makkelijker:
- Verhoogde voerbakken voor minder bukken
- Meerdere waterplekken door het huis
- Antislip matjes onder de bakken
- Bakken op elke verdieping
Veiligheidsmaatregelen worden belangrijker. Oudere katten kunnen minder goed zien of horen. Zorg voor:
- Goede verlichting, vooral ’s nachts
- Geen obstakels op looproutes
- Stabiele klim- en springmogelijkheden
- Zachte landingsplekken onder favoriete plekken
Pijn herkennen en comfort bieden
Katten zijn meesters in het verbergen van pijn. Het herkennen van subtiele signalen is daarom belangrijk voor goede oude kat zorg.
Gedragsveranderingen die op pijn kunnen wijzen:
- Minder poetsen, vooral moeilijk bereikbare plekken
- Veranderde houding, zoals gekromde rug
- Minder springen of klimmen
- Zich verstoppen of juist aanhankelijker worden
- Veranderingen in slaappatroon
- Minder spelen of interactie
Fysieke signalen van ongemak kunnen zijn: stijfheid na rusten, voorzichtig lopen, trillen, of ademhalingsveranderingen. Sommige katten gaan anders zitten of liggen om pijnlijke gewrichten te ontlasten.
Comfort bieden zonder medicatie:
- Zachte, warme slaapplekken
- Voorzichtige massage van spieren (niet gewrichten)
- Hulp bij de verzorging als poetsen moeilijk wordt
- Stress verminderen door routine te behouden
- Gemakkelijke toegang tot alles wat ze nodig hebben
Warmte helpt vaak bij gewrichtspijn. Een zacht verwarmingskussentje of een plek bij de verwarming kan verlichting bieden. Let wel op dat het niet te heet wordt.
Als je vermoedt dat je kat pijn heeft, neem dan contact op met je dierenarts. Er zijn veilige pijnstillers beschikbaar voor katten, maar geef nooit menselijke medicijnen. Paracetamol en ibuprofen zijn giftig voor katten.
Goede geriatrische katten verzorging vraagt om aandacht, geduld en aanpassingen. Door deze signalen te herkennen en proactief te handelen, help je je bejaarde kat om comfortabel en gelukkig oud te worden. Bij Dierenkliniek De Bilt staan we je graag bij met advies over de verzorging van je senior kat. Heeft u vragen over de zorg voor uw oudere kat? Maak een afspraak of bel ons gerust op 030-2205588.