Konijn

Sociaal en prooidier

Om konijnen goed te kunnen verzorgen is het nuttig te weten dat het  prooidieren zijn. Heel veel dieren jagen op konijnen.  Een konijn moet dus altijd alert zijn en bij enig gevaar direct vluchten, daarna pas gaan nadenken over wat het gevaar was, anders is het te laat. In het wild leven konijnen nooit alleen, maar in een groep van ongeveer 8 konijnen. Dit heeft als groot voordeel dat er konijnen zijn in de groep die op gevaar letten, zodat de andere konijnen dan even kunnen ontspannen. Een konijn dat alleen wordt gehouden moet dus altijd opletten en dat geeft voor zo’n konijn heel veel stress.

Een tweede reden om konijnen niet in hun eentje te houden is dat het sociale dieren zijn.  Een konijn alleen kwijnt weg, vereenzaamt. Konijnen die met een maatje gehuisvest worden spelen met elkaar, verzorgen elkaars vacht, liggen lekker tegen elkaar aan te slapen etc. Een ander dier zoals een cavia of een kat is geen echte vervanging, een konijn heeft echt een ander konijn nodig om zich prettig te kunnen voelen.

Welke konijnen kun je dan het beste “koppelen”? De mooiste combinatie is een gecastreerd mannetje (ram) en een gesteriliseerd vrouwtje (voedster). 2 gesteriliseerde voedsters lukt af en toe wel, en heel soms ook wel jonge rammetjes die gecastreerd zijn. Zoek voor een geschikt maatje ook eens in een konijnenasiel of –opvang. Daar zitten de meest leuke en mooie konijnen te wachten op een nieuw baasje. Daar een konijn zoeken heeft bovendien als voordeel dat de mensen van het asiel wat weten over het gedrag en karakter van het konijn, en als het koppelen echt niet lukt kun je het nieuwe konijn vaak weer terugbrengen. Het doel is immers 2 gelukkige konijnen en niet 2 apart levende, ongelukkige konijnen. Meer informatie over het koppelen van konijnen kunt u op Konijnenbelangen en LICG kijken.

Konijnen en voeding

Heel veel konijnen belanden vroeg of laat bij de dierenarts vanwege een aandoening aan het gebit of de buik die ontstaan is door verkeerde voeding. In dierenwinkels wordt vaak gemengde voeding verkocht: voeding die eruit ziet als muesli: met geplette mais, wortel en erwten, johannisbrood, granen en ook nog wat groene korreltjes erdoor. Konijnen zijn echte lekkerbekjes en eten vooral de lekkere zaken uit dit voer: de mais, granen, wortels en erwten. Deze ingrediënten zijn echter koolhydraatrijk en zeer calciumarm. Konijnen hebben juist een grote behoefte aan calcium. Vaak krijgen de konijnen een hele etensbak vol met deze voeding en krijgen ernstig calciumtekort. Hierdoor ontstaan doorgroeiende tanden en kiezen die vervolgens veel last en pijn veroorzaken zodat het konijn niet meer kan eten. De overvloedige koolhydraten in het dieet veroorzaken vetzucht en maken de darmen van slag waardoor het konijn last krijgt van een vies kontje met “plakpoep”.

Ook brood bevat voor het konijn veel, zeer gemakkelijk verteerbare koolhydraten die buikproblemen en vetzucht geven.

Wat moet het konijn dan wel eten?

Maximaal 20 gr brokjes per kg lichaamsgewicht per dag. De voeding die wij aanraden is Supreme Science Selective, een hele smakelijke brokjesvoeding die voldoende calcium en vezels bevat. Selectief eten is niet mogelijk.

Daarnaast 3 x per dag wat groente die veel calcium bevat. Groene bladgroente bevat voldoende calcium, wortels en fruit weinig!

Geschikte groenten zijn: alfalfa, wortelLOOF, boerenkool, broccoli, paksoi, bietenLOOF, witlof, peterselie, selderij, munt, basilicum, koriander, radicchio.

Ook veel onkruiden zijn erg geschikt: braam, muur, klaverblad, wilde aardbei, weegbree, hoefblad, herderstasje, wikke, paardenbloem, duizendblad.

Zorg er wel voor dat de buik van het konijn langzaam aan nieuw groenvoer went: begin met kleine porties en geef langzamerhand meer.

Tenslotte, maar wel belangrijk: het grootste gedeelte van het dieet van konijnen moet bestaan uit hooi! Brokjes en groenvoer zullen ze in korte tijd opeten, de rest van de dag kunnen ze dan eten van goed, fris hooi.

Enkele ziekten

Gebitsproblemen: doorgroeiende tanden en kiezen die veel pijn en ellende geven, veroorzaakt door verkeerde voeding: zie hierboven bij voeding.

“Diarree”, meestal geen echte diarree maar plakpoep:  veroorzaakt door te rijke voeding (zie hierboven). De vieze plakpoep trekt in de zomer vliegen aan die hun eitjes in de vacht van het konijn leggen. In korte tijd komen er maden uit de eitjes die vervolgens aan het konijn beginnen te eten. Een zeer onsmakelijke,  maar vooral pijnlijke toestand die voor het konijn vaak dodelijk afloopt. Probeer dus door goede, vezelrijke voeding dit te voorkomen!

Echte diarree: met name bij jonge konijntjes, meestal veroorzaakt door parasieten (coccidiën). Snel behandelen want anders sterven de diertjes.

Baarmoederkanker: Ongeveer 40% van de voedsters overlijdt aan baarmoederkanker, bij het ras van de Hollanders is dat zelfs wel 70% Te voorkomen door het konijn op jonge leeftijd te laten steriliseren (tussen 5 maanden en 1 jaar leeftijd). Bovendien zijn de voedsters daarna ook veel beter te koppelen, ze verdedigen hun territorium minder heftig.

Tot slot nog 2 ziekten die door virussen worden veroorzaakt en waartegen geënt kan worden:

Myxomatose: (konijnenziekte) Wordt overgebracht door steken, beten van muggen, vliegen of vlooien of via direct contact met een besmet konijn. Het is een zeer ernstige ziekte die konijnen soms wel, maar meestal niet overleven.

RHD 1: Wordt via ontlasting en urine uitgescheiden. Het virus kan zo op gras, hooi, onkruiden terechtkomen of zelfs via schoenen meegenomen worden! Ook kan het virus via direct contact met een ziek konijn overgedragen worden. Het is een zeer agressief virus, behandeling is niet mogelijk en konijnen overleven deze ziekte eigenlijk nooit.

Tegen deze beide ziekten kunnen de konijnen ingeent worden. Sinds 2012 is er een nieuw vaccin dat, indien jaarlijks herhaald, goede bescherming biedt tegen beide ziekten.

RHD 2: Sinds 2016 komt er in Nederland een nieuwe virusziekte voor: RHD 2, dit is een variant van het RHD 1 virus. Een besmet konijn vertoont dezelfde verschijnselen als bij een RHD 1 besmetting, alleen verloopt de ziekte iets trager waardoor het konijn na ongeveer 3 tot 5 dagen overlijdt. Ook hier is geen behandeling mogelijk. Om RHD 2 te voorkomen kan het konijn ingeënt worden. Er is een nieuw vaccin ontwikkeld dat beschermt tegen RHD 2. Voor meer informatie klik hier.